Cứ 10 ngày lại điều chỉnh một lần, giá xăng liên tiếp tăng khiến các doanh nghiệp vận chuyển hành khách “đứng ngồi dưng yên”.
Chưa kịp hồi phục sau dịch, giá xăng dầu tăng mạnh khiến các doanh nghiệp tải lâm vào cảnh ngộ khốn khó. Ảnh: Đức Tưởng/TTXVN.
Theo Bộ Tài chính, khoảng 80 - 90% doanh nghiệp vận chuyển hành khách tuyến khăng khăng phải kê khai tăng giá cước từ 10 - 15% đề bù đắp phí tổn nhiên liệu và tăng từ 7 - 10% đối với giá cước chuyên chở hàng hóa. Đối với hoạt động vận chuyển hành khách công cộng tại các cách đóng gói hàng dễ vỡ thị thành bằng ô tô buýt, hầu hết hiện đều được trợ giá, nên giá vé vẫn duy trì ổn định nhưng chi phí nảy sẽ khiến phí trợ giá bị đội lên.
Theo kế hoạch tải năm 2022 của Tổng công ty đường sắt Việt Nam, tỷ lệ tổn phí nhiên liệu trong cơ cấu giá thành vận chuyển chỉ chiếm 21,5%. Tuy nhiên, do tác động của việc tăng giá nhiên liệu, tỷ lệ này hiện lên đến 29%, khiến chi phí tải bị đội lên từ 15 - 20% so với kế hoạch ban sơ.
Để cạnh tranh về giá dịch vụ so với các phương thức chuyển vận khác, giá cước tải hành khách của ngành đường sắt hiện vẫn duy trì ổn định so với trước thời khắc biến động giá nhiên liệu nhằm lôi cuốn hành khách. Đối với hoạt động chuyên chở hàng hóa, do đặc thù về hiệu quả dùng nhiên liệu của ngành đường sắt so với các phương thức khác nên mức tăng giá cước tải hàng hóa chỉ từ 3 - 5%. Đường thủy nội địa, hoài nhiên liệu hiện giờ đang chiếm khoảng 45 - 50% chi phí chuyển vận và 32 - 35% giá dịch vụ tải đường thủy nội địa. Để bù đắp cho mức tăng của giá nhiên liệu, giá dịch vụ chuyển vận đường thủy nội địa đã tăng khoảng 10% so với cùng kỳ.
Giá cước tải biển quốc tế hiện bắt đầu gia tăng trên toàn thế giới từ cuối năm 2020 do biến động của COVID-19 tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là tuyến vận tải đi Châu Âu và Châu Mỹ.
Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo điều hành giá mới đây, đại diện Bộ Giao thông chuyên chở (GTVT) cũng lo ngại tác động thụ động do ảnh hưởng giá nhiên liệu, do đó yêu cầu các Cục Đường sắt Việt Nam, Hàng hải Việt Nam và Đường thủy nội địa Việt Nam nghiên cứu, đề xuất giảm phí, lệ phí trong các lĩnh vực.
Trong trường hợp cần giảm mức phí sử dụng kết cấu hạ tầng đường sắt; lệ phí ra, vào cảng biển; lệ phí ra, vào cảng, bến thủy nội địa để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp chuyên chở do ảnh hưởng giá nhiên liệu tăng, Bộ GTVT đề nghị các Cục khẩn trương đánh giá tình hình, tác động của việc giảm mức phí, lệ phí đối với đối tượng nộp phí, lệ phí và ngân sách Nhà nước. Từ đó, đề xuất giảm mức thu từng khoản phí, lệ phí và thời gian giảm thu phí, lệ phí, vắng Bộ để gửi Bộ Tài chính nghiên cứu, ban hành thông tư theo thẩm quyền.
Đối với giá cước tải, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã yêu cầu các bộ ngành quản lý chặt giá cước vận chuyển, bảo đảm mức tăng hợp; không để nguồn cung nguyên liệu xây dựng bị đứt gãy, xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng găm hàng, tăng giá, khai triển các biện pháp để công bố giá sớm, "công bố hàng tháng" để hỗ trợ doanh nghiệp…
Liên quan tới điều hành giá xăng dầu để kìm giữ lạm phát, chuyên gia kinh tế, TS Vũ Đình Ánh cho rằng: Việc khuyến khích doanh nghiệp “thắt lưng buộc bụng”, tiết giảm chi tiêu để giữ giá hàng hóa đến giờ khắc này hoàn toàn không có tác dụng. Muốn khiên chế lạm phát tại thời điểm này, không còn cách nào khác ngoài báo cáo nghiên cứu thị trường việc ngay tức khắc phê duyệt chính sách giảm thuế để ghìm đà tăng của giá xăng dầu. tuy thế, xăng dầu không phải là tác nhân duy nhất đẩy lạm phát tại Việt Nam tăng cao. “áp lực lớn nhất của Việt Nam trong lúc này chính là việc kiểm soát nhập khẩu lạm phát. Giải pháp cơ bản là cần đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu. Nhận diện đầy đủ căn do như vậy thì cơ quan quản lý mới xây dựng được các giải pháp, chính sách cho gửi hàng từ trung quốc về việt nam bao lâu từng nhóm để giảm áp lực lạm phát”, TS Vũ Đình Ánh cho biết.
Minh Phương
Báo tin